Ο «φαύλος κύκλος» τραπεζών - κρατών δεν θα σπάσει

 

www.bankingnews.gr

Οσο οι τράπεζες έχουν αυξημένη έκθεση σε κρατικό χρέος 

• «Κλειδί» για τη σταθερότητα του ευρώ και των τραπεζών - 

 

 

Στη σωστή κατεύθυνση η τραπεζική ένωση αλλά δεν αρκεί

Ο φαύλος κύκλος τραπεζών και εθνικών κυβερνήσεων, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην κρίση χρέους που πλήττει την ευρωζώνη από την Ιρλανδία μέχρι και την Κύπρο. 

Συχνά η δημιουργία της τραπεζικής ένωσης, αντιμετωπίζεται ως η ενδεδειγμένη λύση. Το άρθρο του Daniel Gros, στο Vox υποστηρίζει ότι η δραματική αυτή κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει όσο οι τράπεζες βρίσκονται εκτεθειμένες σε κρατικό χρέος. 

Η απλή λύση θα ήταν να εφαρμοστεί ένας γενικός κανόνας ότι οι τράπεζες απαγορεύεται να κατέχουν πάνω από το ένα τέταρτο των κεφαλαίων τους σε κρατικά χρέη μιας συγκεκριμένης χώρας. 

Ο σκοπός της πρότασης για τη δημιουργία της τραπεζικής ένωσης, είναι ακριβώς η αποσύνδεση των τραπεζών από τα κράτη και η εποπτεία τους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και η δημιουργία του ενιαίου μηχανισμού εκκαθάρισης. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο, αυτό δεν είναι αρκετό.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν στην κατοχή τους υψηλά κρατικά χρέη, τα οποία επιδεινώνουν τους δεσμούς τραπεζών – κρατών μελών της ευρωζώνης. Έως ότου σπάσει αυτός ο δεσμός, η ευρωζώνη θα εξακολουθήσει να είναι ευάλωτη σε γεγονότα τα οποία οδήγησαν τη νομισματική ένωση στο χείλος της κατάρρευσης τη διετία 2011-2012.
Στον παρακάτω πίνακα αποτυπώνεται το ποσοστό του κρατικού χρέους που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες σε Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και ΗΠΑ.



Το ερώτημα είναι γιατί οι τράπεζες έχουν στην κατοχή τους κρατικό χρέος σε τέτοιο βαθμό; Η απάντηση, σύμφωνα με το άρθρο, είναι απλή: Οι αρχές έχουν καταστήσει ελκυστική για τις τράπεζες την αγορά κρατικών ομολόγων, καθώς η αντίληψη που επικρατεί είναι ότι  ρίσκο που αναλαμβάνουν είναι μηδενικό, και είναι απορίας άξιο γιατί δεν άλλαξε αυτή η αίσθηση  μετά το ελληνικό PSI.

Άλλος ένας λόγος για τον οποίο οι τράπεζες έχουν στην κατοχή τους κυβερνητικό χρέος σε μεγάλο βαθμό, οφείλεται στο γεγονός ότι πρέπει να διακρατούν ένα συγκεκριμένο ποσοστό «ρευστοποιήσιμών» και ασφαλών περιουσιακών στοιχείων. Οι τράπεζες προτιμούν τα κρατικά ομόλογα για λόγους ρευστότητας, καθώς θεωρούνται άμεσα ρευστοποιήσιμα.     

Ωστόσο, η εμπειρία των τελευταίων ετών, έχει δείξει ότι κάποιες φορές τα κρατικά ομόλογα μπορεί να καταστούν μη ρευστοποιήσιμα.

Στον παρακάτω πίνακα αποτυπώνεται το επίπεδο μόχλευσης του κρατικού χρέους σε χώρες όπως η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Βρετανία, από το δ΄τρίμηνο του 2010, μέχρι το β΄τρίμηνο του 2012

Table 1. Domestic sovereign debt leverage (sovereign exposure/capital)
2010 Q4    2011 Q4    2012 Q2
DE    264%    241%    235%
ES    172%    131%    137%
FR    73%    53%    61%
IT    205%    155%    176%
PL    156%    141%    115%
PT    117%    102%    100%
UK    50%    52%    50%

• Source: CEPS database.

Συμπερασματικά, το άρθρο αναφέρει πως η πεποίθηση ότι το κρατικό χρέος είναι ασφαλές, αποτελεί μια θεμελιώδη παραδοχή της τραπεζικής λειτουργίας. Στην Ευρώπη, αυτό οδήγησε τις τράπεζες στη διακράτηση μεγάλων ποσών κρατικού χρέους και ακόμη χειρότερη στη συγκέντρωση του χρέους από μία και μόνο χώρα, με αποτέλεσμα η κρίση χρέους να μετατραπεί και σε τραπεζική κρίση.

Το «κλειδί» για τη σταθερότητα του ευρώ και του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης, είναι η αλλαγή αυτού του καθεστώτος, καθώς μόνο αν μειωθεί η έκθεση των τραπεζών σε κρατικό χρέος, το τραπεζικό σύστημα θα καταστεί πιο ανθεκτικό απέναντι στα δημοσιονομικά προβλήματα των χωρών.

www.bankingnews.gr